De Drie Kernprincipes
De Omgevingswet is gebouwd op de volgende kernprincipes: integraal, participatie en ruimte voor initiatief.
Een integrale werkwijze betekent dat leefbaarheid, gezondheid, duurzaamheid, ruimtelijke ordening en mobiliteit samen worden geregeld. Dit biedt kansen voor de fiets, aangezien de fiets méér is dan een vervoersmiddel. De fiets zorgt voor een leefbare, duurzame en gezonde leefomgeving. Precies wat het doel is van de Omgevingswet.
Participatie wordt nog belangrijker. Dit betekent dat gemeenten in meerdere mate aan de voorkant andere partijen moeten betrekken bij hun beleidsplannen. Dit biedt kansen voor de Fietsersbond.
De Instrumenten
Op gemeentelijk niveau zullen er een 5-tal instrumenten zijn. De drie belangrijkste zijn: De omgevingsvisie, het programma en het omgevingsplan. Veel gemeenten zijn nu al bezig met het opstellen van hun Omgevingsvisie.
De Omgevingsvisie
De omgevingsvisie is een (abstract) beleidsplan wat elke gemeente moet opstellen. Nieuw is dat een gemeente 1 visie heeft. Denk hierbij aan een structuurvisie, mobiliteitsvisie, verkeersveiligheidsplan, duurzaamheidsbeleid en gezondheidsplan in één. Zoals Frans Soeterbroek zei tijdens de Ledendag van 1 februari 2020: “Een omgevingsvisie zonder krachtige fietsparagraaf is anno 2020 ondenkbaar.” De Omgevingswet kent een grotere waarde toe aan leefbaarheid, gezondheid en duurzaamheid, Dat biedt dus volop kansen voor de fiets en het is logisch dat gemeenten aan de slag gaan met de fiets.
Het Programma
In het programma staat wat de gemeente de komende periode gaat doen om de wensen uit de visie te realiseren.
Het omgevingsplan
In het plan staan alle regels die gelden voor de fysieke leefomgeving. Het vervangt onder andere de bestemmingsplannen. Nieuw is dat gemeente veel meer functies kunnen toewijzen aan een gebied of weg. Bijvoorbeeld dat een fietspad een onderdeel is van het hoofdnetwerk of schoolroute.
Omgevingswet in vogelvlucht
De Vereniging voor Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een informatieve video gemaakt waarin ze de omgevingswet in vogelvlucht bespreken.