Een afdeling handelt op gemeentelijk niveau en spreekt de gemeente aan volgens de doelstelling van de vereniging: de kwaliteit van het fietsen verbeteren en meer ruimte voor de fiets, zowel letterlijk (op straat) als figuurlijk (aandacht en waardering).
In de praktijk zijn afdelingen dus vooral bezig met het behartigen van de belangen van de dagelijkse fietser. Die belangen zijn: samenhangende, snelle, comfortabele, directe en veilige fietsroutes. Maar ook goede kwaliteit van de fietsvoorzieningen, goede aansluitingen op het openbaar vervoer, kwalitatief goede en veilige fietsenstallingen kunnen aandacht nodig hebben.

Behalve de mogelijke activiteiten, komen hierna ook de interne organisatie van de afdeling aan de orde en het verschil tussen afdelingen en onderafdelingen.

Realiseer je bij elk optreden of activiteit naar buiten dat je namens de Fietsersbond spreekt. Hoewel je dit in vrijheid kunt doen, ben je wel gebonden aan de doelstelling en standpunten van de Fietsersbond. Hier lees je meer over die standpunten.

Zorg ook voor terugkoppeling en afstemming met je meest nabije achterban, de andere afdelingsleden. Om je doel te bereiken kun je allerlei middelen inzetten en de ervaring leert dat een gecombineerde aanpak van lobby en protestactie de meeste vruchten afwerpt.

Om daadwerkelijk verbeteringen tot stand te brengen of verslechteringen te voorkomen kun je op basis van inhoudelijke kennis in discussie gaan met (gemeente)ambtenaren of andere instanties. De benodigde informatie kun je krijgen bij het landelijk bureau.

Door middel van een service-actie kan de afdeling gratis hulp, ondersteuning en/of voorlichting geven bij alledaagse, praktische fietsersproblemen. Zo kun je laten zien dat de Fietsersbond ook op dit vlak fietsers helpt. Je kan ook laten zien waar je afdeling voor staat. Bovendien zet je de afdeling flink in de kijker. Voor inspiratie, bekijk dan deze voorbeelden.

Zonder contacten krijg je weinig gedaan. In het begin zal een afdeling waarschijnlijk niet direct een netwerk hebben, maar het is wel handig dit gaandeweg op te bouwen. Bezoek bijvoorbeeld relevante borrels en recepties en ga in op nuttige uitnodigingen om goodwill te kweken bij ambtenaren. Op deze informele manier versterk je je contacten.

Met een afdelingswebsite kun je uitstekend naar buiten treden en bereik je meer geïnteresseerden dan alleen je eigen leden. Verwijs dan op al je drukwerk en bij interviews naar op je afdelingswebsite voor meer informatie. Team Vrijwilligers kan helpen bij het opzetten van je afdelingswebsite.

Wanneer je als afdeling naar buiten treedt, is het prettig als je intern je zaakjes op orde hebt. Het is handig om een bestuur te hebben dat behalve uit een penningmeester bestaat uit een voorzitter en secretaris. Ook is het nuttig om iemand te hebben die verantwoordelijk is voor het werven van nieuwe actieve leden. Om deze nieuwe actieven te behouden is het verder noodzakelijk om ze de eerste tijd intensief te begeleiden.
Er hoeft in naam geen bestuur te zijn als deze drie functies maar zijn vervuld. Zij vormen het hart van de afdeling en zorgen voor de noodzakelijke zaken zoals jaarvergadering, afhandeling post, financieel beheer en jaaroverzicht.

Een actieve afdeling wordt met een afdracht financieel ondersteund door het landelijk bureau. Hiervoor moet je wel aantoonbaar actief zijn. Voor een actieve onderafdeling kan, op bepaalde voorwaarden, bovendien een beperkte financiële bijdrage worden aangevraagd. Een onderafdeling is: een groep mensen binnen de afdeling die zich richt op een bepaald gebied, veelal een landelijke gemeente.
Behalve met geld helpt het landelijk bureau de (onder) afdelingen ook met andere middelen, zoals actiemateriaal, verzendetiketten, postpapier en enveloppen met logo.

Afdelingen en onderafdelingen kunnen een zogenaamde inbox bij de Fietsersbond krijgen toegewezen. Dat is een e-mail inbox met een duidelijke naam ([email protected]).

Is het gelukt nieuw kader te werven, geef de namen dan door aan het landelijk bureau. De nieuwe actieve leden worden dan ook door Team Vrijwilligers binnen de bond op de hoogte gebracht via een welkomstpakket en een landelijke kennismakingsbijeenkomst.

Tenslotte hierbij de verschillen tussen een afdeling en onderafdeling op een rij.
Een afdeling:

• heeft minimaal 15 leden, waaronder een voorzitter, secretaris en penningmeester,      en verder een postadres
• moet worden erkend door de ledenraad; dit orgaan beslist ook over het      vaststellen en wijzigen van afdelingsgrenzen
• heeft stemrecht op de ledenraad
• heeft financiële rechten en plichten
• is geen eigen rechtspersoon. Dat betekent dat voor het voeren van bezwaar- en      beroepsprocedures  een machtiging bij het landelijk bureau moet worden aangevraagd.

Een onderafdeling:

• bestrijkt een deelgebied van een afdeling
• hoeft geen (volledig) bestuur te hebben
• heeft geen eigen financiële middelen
• heeft geen eigen stemrecht op de Ledenraad

Onderafdelingen kunnen door een afdeling ingesteld (of opgeheven) worden, natuurlijk in overleg met de gegadigden voor zo’n onderafdeling zelf. Als de actieve kern van een onderafdeling groeit en deze tenminste een volledig bestuur kan leveren, kan bij het landelijk bureau een verzoek tot verzelfstandiging worden ingediend.

Op deze site wordt ‘afdeling’ ook voor onderafdeling gebruikt, alleen bij duidelijke onderlinge verschillen worden ze apart benoemd. Naar hun gemeenten of andere wegbeheerders toe gelden alle onderafdelingen gewoon als afdelingen!

(Onder)afdelingen worden inhoudelijk bijgestaan door de medewerkers van Team Vrijwilligers.  Zij zijn het directe aanspreekpunt en kunnen afdelingen met veel zaken helpen. Hun kennis en ervaring loopt van algemene bestuurlijke en praktische informatie tot beleidsmatige advisering bij specifieke verkeerskundige problemen.